اعتقاد به فال حافظ و چگونگی تفسیر آن .

آیا به فال حافظ اعتقاد دارید؟

در وبلاگ ها مختلف که در این مورد نظراتی گذاشته بودن بیشتر می گفتند تفاسیر و فال غزلیات حافظ دقیقاً با نیتی که کرده بودن متناسب و مقارن بوده! شخصی تو نظرات گفته بود: « حافظ اشعارش سبب گرمی مغز می شه ، مانند قرآن و مانند اشعار مولانا ، مانند صحیفه ی سجادیه یا نهج البلاغه... هر چه مغز گرمتر باشه ، افکار مثبت و روشن در آن بیشتر می شه ، امید بیشتر می شه ، حتی اگر حس خمودی و افسردگی دارین ، می تواند روح شما را درمان کند«

کلاً به نظر می رسه اشعار شعرایی مثل حافظ، مولانا از روی غرض و نیات شخصی نبوده و حتی این شعرا پادشاهان زمان خود رو چه صلح طلب بودن و چه خون خوار، با کمال جسارت و به طور عیان یا پوشیده، آن ها را به خیر و راه درست زندگی نصیحت می کردن ! درست مثل پیامبران و امامان البته منظور من مقایسه نیست؛ به هر حال منظور اینکه این اشعار تجلی گاه آیات قرآنیه و اینکه غرض ورزی در آن ها وجود نداره و این متون نوعی متون الهی است که به زبان ادبیات عصر شاعر درامده و برای تمام اقشار جامعه از جمله درباریان، زیر دستان و مردم با پیشه های مختلف و حتی گاه با ادبیات به اصطلاح لاتی و کوچه و بازاری یا برای قشر با سواد و خلاصه تمام اقشار نوشته شده و خیلی ویژگی های دیگه که از حوصله این متن خارجه...

خیلی ها تلاش کردند این اشعار را زیر سوال ببرند چون این اشعار از هزازان هزار شمشیر برنده تره و به این دلیله که در طول تاریخ برخی از افراد مخصوصاً درباریان و اشخاص وابسته به حکومت به خاطر منافع و منصب های خود از از این اشعار می ترسیدند و و لذا شاعران یا روحانیونی را دور خود جمع می کردند که با خباثت با این اشعار الهی مبارزه کنند و صد البته جاودان ماندن آثار این شعرا یک اراده الهی است.

از این ها بگذریم باید بدانیم که منظور از فال گرفتن چیه؟ بدیهیه که حافظ مثل ما انسانی بوده که ممکنه در حل مشکلات زندگی اش هم گاهی درمانده می شده اما یه موضوعی رو حافظ خیلی روشن بهش اعتقاد داشته که اون قانون جذبه و همچنین به قول عرفا یا روحانیون نوعی طلب خیر کردنه وگرنه قرار نیست معجزه ای از فال گرفتن نصیب ما بشه؛ این یک قاعده است که قدرت تفکرات آدمی اگر با باور همراه بشه به واقعیت تبدیل میشه و حد و مرزی نداره و فال زدن اگر همراه با اعتقاد قلبی به آن فال باشه می تونه محقق بشه؛ یادم میاد یکی از دوستان دوران دانشگاه می گفت که اصالتاً اهل روستایی در آذربایجان شرقی بودند که در آن روستا روزی جریان آب تکه ای فلز به لبه رودخانه آورده و بزرگان روستا به این خاطر که آن فلز شبیه دست انسان است آن را به نماد دست حضرت ابوالفضل در جایی نگهداشتند و اعتقاد داشتند که حضرت ابوالفضل به روستای آن ها نظر کرده! همین اعتقاد باعث شد اهالی روستا که مریضی های گوناگون و بعضاً صعب العلاج داشتند به قول خودشان با توجه به این نشانه به حضرت ابوالفضل متوسل شوند و شفا بگیرند! کم کم خبر به ده های دیگر رسید و برای آن فلز جایی مانند عبادتگاه درست کردند! روزی صحت وسقم این موضوع را از پدر دوستم هم پرسیدم و جایی در روزنامه مطلبی نشانم داد که طی مصاحبه ای اشخاص زیادی از آن ده موضوع شفا بخشی آن فلز را تایید کردند!! صد البته تعجبی ندارد چون این عقیده یا به قولی خرافات اهالی ده باعث شفا بخشی شده وگرنه مسلمه که یک تکه فلز نمیتونه شفابخش باشه! نمونه های زیادی از این دست وجود دارد که نشانگر قدرت ذهنه و در کتاب های موفقیت به وفور پیدا می شود؛ پس جای تعجب نیست که عده زیادی در نظر سنجی وبلاگ ها می گویند نیت شان متناسب با فال شان می شود چون به فال حافظ اعتقاد دارند.

در روایات دینی ما فال زدن و طلب خیر با هر چیزی ( من جمله دیوان حافظ) تحسین و بدان سفارش شده است و در روایتی از پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله ) چنین آمده: << (نسبت به هر امری) اگر فال نیک بزنید بدان دست پیدا می کنید. >> و شخص گرامی پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ بسیار فال نیک می گرفت. .( منبع پاراگراف : https://article.tebyan.net/182686/آیا-تفأل-زدن-به-دیوان-حافظ-درست-است- ) .

بسیاری از افراد برای مشورت خواهی و یا پیشگویی از دیوان حافظ مدد می گیرند و نسبت به این امر از نظر شرعی اشکالی نیست مگر آنکه به گفته های حافظ به گونه ای ترتیب اثر بدهیم که با عقاید و احکام دینی منافات داشته باشد، مثلاً اگر در تفألی با دیوان حافظ غزلی آید که مضمونش این باشد: «این کاری که می خواهی انجام بدهی و یا آرزوی تحقق آن را داری ابداً درست نمی شود.» در این گونه موارد نمی توان و نباید باور کنیم که اینچنین امری اصلاً درست شدنی نیست چرا که در این صورت آدمی در دامن یأس و ناامیدی می افتد و این خود گناهی است بزرگ.( منبع پاراگراف : https://article.tebyan.net/182686 ) .

غزل حافظ یک سویه نیست به این معنی که فقط عرفانی محض باشد زیرا در غیر این‌صورت فقط کسانی که متمایل به عرفان بودند از شعر وی لذت می‌بردند اما شعر حافظ استعداد این را دارد که گاهی عرفانی تعبیر شود و گاهی نیز در همان غزل بیت‌هایی وجود دارد که تعابیر زمینی از آن می‌شود. ( پاراگراف از خبرگزاری ایسنا به نقل از دکتر سید جواد مرتضایی-حافظ پژوه) (منبع پاراگراف : isna.ir/news/93072011245 ) .

فال حافظ را چگونه باید تفسیر کرد ؟

منظور برخی از ابیات غزل از ظاهر آن ها پیداست و برخی دیگر نیاز به تفسیر دارد که به طور کلی مستلزم داشتن دانش ادبی و تفاسیر قرآنی و همچنین داشتن زمینه تاریخی از شرایط محیطی و دانستن حالات درونی شاعر در زمان سرودن آن شعر است که باید بدون غرض تفسیر گردد و از آنجا که هر کسی همه این دانش ها را با هم ندارد و بسیار انگشت شمارند لذا از یک غزل ممکن است تفاسیر مختلف و گاه متضادی شود اما به طور کلی منظور حافظ از سرودن غزلیات، نصایح و پند و اندرز حکیمانه است نه فال زدن از غزلیاتش پس بهترین کار فال زدن با نیت طلب خیر و عمل به نصایح غزل است و بس ؛ هر چند برخی عقیده دارند منظور حافظ از غزلیات غیر از پند و اندرز نشان دادن تمام راه هایی باشد که به آن نیت فال زده اما با توجه به وجود تفاسیر متعدد و متضاد در این مورد نظر قطعی وجود ندارد.

در آخر نظر شما را به ابیاتی از حافظ در مورد فال زدن جلب می کنم:

به ناامیدی از این در مرو بزن فالی بود              که قرعه دولت به نام ما افتد

از غم هجر مکن ناله و فریاد که دوش              زده ام فالی و فریاد رسی میآید

 روز هجران و شب فرقت یارآخر شد                زدم این فال و گذشت اختر و کارآخر شد

منابع نظر سنجی در مورد اعتقاد به فال حافظ:

https://khbartar.blog.ir/post/16855

https://netray.ir/3208?v=1

https://iqna.ir/fa/news/3846122